Norgga Sámiid Riikkasearvvi gudnibálkkašumi 2008 oažžu Ragnhild Lydia Nystad, riegádan 04.11.46

Son, geasa mii addit riikkačoahkkima gudnibálkkašumi, lea riegádan ja bajásšaddan Kárášjogas Finnmárkkus. Son lea buohccedivššárskuvlla vázzán ja alla oahpu gazzan dan áiggis go hui unnán sámenuorat válde alla oahpu. Son lea anestesiijasuorggis spesialiseren iežas. Ja lea maid studeren oahpaheaddjeallaskuvllas ja sámegielfága lohkan.

Son, geasa mii addit gudnibálkkašumi lei Oslo sámiid searvvi jođiheaddji 1974-1975 ja válljejuvvui fas sámesearvvi jođiheaddjin 1978-1983. Son lea leamaš sihke Romssa sámiid searvvi jođiheaddji ja Kárášjoga sámiid searvvi jođiheaddji ja álo bargan politihkalaš bargguid báikkálaš servviid bokte. Fágasearvvis maid leamaš mielde, namalassii Sámi buohccedivššárlihtu jođiheaddjin 1985-1991. Norgga Sámiid Riikkasearvvi jođiheaddjin lei ges 1985-1991 ja lei vuosttaš nisson guhte jođihii min organisašuvnna. Son lea buot guhkimus leamaš NSR jođiheaddji. Eará jođiheaddjit leat oaneheappot áiggi leamaš go son. Sámiráđi ráđđelahttun ja Eamiálbmogiid máilmmiráđis lea čájehan ahte maiddái berošta riikkaidgaskasaš bargguin. Sámedikki várrepresideantan lei guokte áigodaga ja lea dasto leamaš fárus stuorra politihkalaš dáhpáhusain sihke Finnmárkkulága ektui ja konsultašuvdna ságastallamiid ektui mat álge juste su áiggis.

Bargoeallimis lea buohccedivššár ja Kárášjoga dikšo- ja fuolahussuorggi jođiheaddji. Son lea álo bargan hui ollu, ja politihkalaš beroštumis bokte leamaš NSR njunuš politihkkár. Son ii bala ja son duostá dieđihit ja čuvget dárbbašlaš áššiid. Gudnibálkkašumi vuoiti lea máŋgga dáfus sihke pionera ja ofelaš. Vuosttaš nissonin leat, guhte obbasa gállá earáid ovddas, sáhttá leat hástaleaddji, muhto son ii leat vuollánan ja lea álo mannan dan guvlui gosa lea háliidan mannat politihkas.

Mii čuoččuhit dás ahte son dat buori muddui lea ožžon Sámediggái olles 51% nissona, - álbmotválljejuvvon orgánii. Finnmárkku fylkkasuohkan attii sutnje ovttadássásašvuođa bálkkašumi jagis 2005, ovttas sámediggeáirasiin Magnhild Mathisen. Son lea Sámedikki várrepresideanta ámmáhis čájehan nissonfámu mii duođaid lea addán buriid bohtosiid.

Politihkalaš ofelaš gii berošta smávimusain geat dárbbašit eanemus veahki. Su politihkka leamaš mávssolaš oktonas olbmui. Ovdamearkka dihte oaččui sámi oainnuid mielde mánáidgárdeláhkii ja dat lea mávssolaš bajásšaddi buolvvaide. Oalle ođđa mánáidgárdelágas čuožžu § 2 ahte ”Mánáidgárdi galgá fuolahit máná agi, doaibmandási, sohkabeali, sosiála, kultuvrralaš ja čearddalaš duogáža, maiddái sámegiela ja sámekultuvrralaš duogáža.” Čuožžu § 8 ahte”Suohkan galgá fuolahit sámi mánáide mánáidgárdefálaldaga sámi guovlluin ja mánáidgárddis galgá leat sámegiella ja sámi kultuvra. Eará guovlluin galgá suohkan láhčit dili vai sámi mánát besset ovdánit sámegielalaččat ja kultuvrralaččat.”

Sus leat ođđa hástalusat. Dál lea Finnmárkku dearvvašvuođadoaimmahaga stivralahttu. Buorre dearvvašvuođafálaldat lea hirbmat mávssolaš buot olbmuide. Dearvvašvuođadoaimmahaga luohttámušdoaibma lea hirbmat dehálaš ja mii NSRs geahččalit doarjut daid proseassaid ja bargguid mat leat jođus, daiguin bargonávccaiguin mat mis leat.

NSR gudnibálkkašumi vuoiti lea dakkár guhte čađaha dan maid lea mearridan čađahit. Son manna vácci Álttás Kárášjohkii juohke jagi, vaikko okto. Son guoddá ieš luomeseahka meahcis ruoktot ja nu lea dahkan buot jagiid.

Dáinna bálkkašumiin mii giitit dan barggu ovddas mii lea leamaš mávssolaš sámi servodahkii. Nanus sámejođiheaddji bargu lea min buohkaid veahkehan ovddasguvlui, ja várra erenoamážit sámenissoniid, geat dál mannet seammá politihkalaš bálgáid go son.

NSR gudnibálkkašumi 2008 oažžu Ragnhild Lydia Nystad!