Son áigu bargat vai arktálaš luondduguovlluin sáhttá eallit ja ovdánit maiddái boahtteáiggis.
- Min guovllu ressurssain ferte váldit vára, ja mii fertet jurddašit ekologalaccat ja oppalaccat juohke dáfus ja buot doaimmain. Oddaáigasaš servodagas jurddašuvvo eanas oanehisáiggi dietnasa birra. Jos dušše oanehisáigge dietnasa birra jurddaša, dallehan gollet sihke luondu, biras ja ealli báikegottit, várre Mikalsen.
Gáivuotna – nana mearrasámeservodat
Son orru Gáivuonas ealli báikegottis ja servodagas, má?ggabealát ja ceavlás mearrasámesuohkanis. Gáivuotna lea Romssa fylkka mearrasámekultuvrra ovddideaddji. Riddu Riddu festivála lea ovdamearkan dasa ahte kultuvra sáhttá veahkehit servodaga ovddasguvlui, ja ahte das šaddet sihke dáhpáhusat ja bargosajit. Unna giláš lea šaddan beakkán deaivvadanbáiki mas deaivvadit olbmot olles máilimmis. Festivála lea šaddan eamiálbmotkultuvrraid cájáhus- ja ávvudanbáiki.
Sámi birasdiedáhus
Tor birasbarggut leat luohtehahtti ja daiguin son lea bargan juo má?ggaid jagiid. Son lea earret eará bargan Riddu Riddu birasgáhttenbargin. – Juohke birasbarggus lea ávki. Lea juoga mii lea mannan áibbas boastut go skávhllimoniin ja guollevuoivasis lea mirkko. Mun lean Barentsábi oljo- ja gássabohkkamiid vuostá, ja áiggun bargan dan ala ahte Sámediggi bidjá ovdan birasdiedáhusa áigodagas 2005-2009. Hydraulihkkaluoitimat Barentsábi geahccalanroggamiin leat balddihahtti. Dáid doaimmaid ferte bissehit, dadjá son.
Ieš luonddugeavaheaddji ávžžuha buohkaid álgit smávva doaimmain. – Mii sámit fertet leat didolaccat go lea sáhka birasgáhttemis. Min vuoddoealáhusat han leat cadnon lundui. Ja seammá dehálaš lea maid cájehit oktiigullevašvuoda ja solidaritehta eará sirkumpolára guovlluid eamiálbmogiin, dadjá Tor.
Guolástusealáhus ja nuorat
Son jodiha Gáivuona NSR ja oaidná diedusge hui dehálažžan riddo- ja vuotnaguolásteddjiid eavttuid sihkkarastit. – Nuorat eai beasa bivdit ja álggahit ealáhusdoaimma, dadjá Tor Mikalsen. – Áiggun bargat vai nuorat besset álgit vuotnaguolástemiin. Vuotnaguolásteamis leat smávva fatnasat ja passiiva reaiddut. Dat lea ekologalaccat rievttes bivdinvuohki ja juohke guollegilos boahtá buorre árvoháhkan. Fertet unnidit stuora mearraguolástanfatnasiid logu vai vuotnaguolásteapmi sáhttá lassánit. Fertet ráddjet dakkár guollešaddadandoaimmaid mat headuštit ja billistit vuotnaguolásteami. Ferte ruovttoluotta addit daid vuoigatvuodaid mat leat váldojuvvon eret riddo- ja vuotnaguolásteddjiin ma??á 1990-jagiid. Buoremus vuohki livccii mu mielas cadahit guolástushálddašeami lagásvuoda- ja sorjavašvuodaprinsihpain. Namalassii hálddašit ressurssaid guovllulaš ja báikkálaš dásis.
Gáibadusat giellarudaide
Nubbi ášši mas Tor sákka berošta lea buorebut stivret mot gielddat ja fylkkagielddat geavahit Sámedikki giellarudaid. – Bures ferte bargat mihttomeriid oláhit ja giela ovdánahttit. Rudat mat leat juolluduvvon giellabargguide galget atnot giellabarguide vai guhkesáiggi mihttomeriid sáhttá oláhit; giela nannet ja ovdánahttit ja diktit sámegiela ahtanuššat ealli giellan, oaivvilda son.
Arkeologa
Mikalsen lea maid kulturmuittuid ja báikenamaid registreremin. – Hui dehálaš bargu, dadjá arkeologa. Dieduid galggašii almmuhit interneahtas. Tor lea fárus má?ggaid doaimmain. Dál áigu á?girvuodainis Sámediggái. – Sámedikkis lea dehálaš rolla nanaguoddevaš ovdáneamis Sámis. Árbevirolaš lotnolasealáhusat rahcet. Mun oaivvildan Sámediggi lea áidna orgána mii sáhttá sihkkarastit dáid eallinvugiid, loahpaha son.
Váldde oktavuoda Tor Mikalseniin: tor@gronne.no . Telefuvdna: 993 26 744