Duogáš:
Finnmárkkuopmodat lea vuođđuduvvon Finnmárkkulága olis man ulbmilparagráfa vuosttaš paragráfas čuožžu (§ 1):
Lága ulbmil lea lágidit diliid nu, ahte eatnamat ja luondduvalljodagat Finnmárkku fylkkas hálddahuvvojit dássedis ja ekologalaččat suvdinnávccalaš vuogi mielde fylkka ássiide buorrin ja earenoamážit sámi kultuvrii, boazodollui, meahcásteapmái, ealáhusdoaimmaheapmái ja servodateallimii vuođusin.
NSR (Norgga Sámiid Riikkasearvvi), Sámi álbmobellodaga, Guovddášbellodaga, Johttisámelisttu ja listtu Sámit Lulli-Norggas – dás rájes gohčoduvvon ovttasbargoguoimmit - 2005-2009 válgaáigodaga ovttasbargošiehtadusas Sámedikkis čuožžu:
"Finnmárkkuopmodaga ásaheamis lea dehálaš nannet ahte dás lea sáhka vuođđudeamis ođđa ásahusa. Dat gusto maid bargobáikái ja gosa doaimmaid galgá bidjat. Jos Sámediggi árvvoštalaš gosa Finnmárkkuopmodaga hálddahusa galggašii bidjat, de Porsáŋgu lea dakkár báiki man sierranasat galgá árvvoštallat."
Sámediggi čuovvulii ovttasbargošiehtadusa 07.12.05 ja mearridii áššis 56/05 Finnmárkkulága nammadeami ja bargobáikki birra:
"Sámediggi evttoha Porsáŋggu Finnmárkkuopmodaga váldohálddahusbáikin. Sámediggi ovdeha Finnmárkkuopmodaga stivrra dárbbašlaš proseassaid čađahit go lea sáhka organisašuvdnamodealla hábmemis mii lea buoremus olles Finnmárkui."
Finnmárkkuopmodaga stivra mearridii 07.-08.02.06 ovttajienalaččat:
"Finnmárkkuopmodaga ásaheapmi lea guhkes áiggi vuoigatvuođaproseassa boađus Finnmárkkus. Vuođđudeami bokte váldá ođđa hálddašanvuogádat badjelasas Finnmárkku eatnamiid ja čážiid hálddašeami.
Stivra mearrida prinsihppan Finnmárkkuopmodaga váldohálddahusbáikki leat Porsáŋggus, ja dán mearrádusa čađahanproseassa álggahuvvo.
Stivra fállá buot Statskog bargiide beassat sirdit Finnmárkkuopmodahki dálá bálkkáin, bargobáikkiin ja fágalaš bargosisdoaluin.
Buot ođđa virggit mat ásahuvvojit ja mat gullet váldohálddahusa vuollái, ásahuvvojit Porsáŋggus.
Bargiidorganisašuvnnaiguin ovttasráđiid áigu stivra ásahit sirdinortnegiid/čovdosiid mat vuhtii váldet bargiid vuoigatvuođaid.
Diehtojuohkinbálvalus galgá ásahuvvot farggamusat.
Árvvoštallamat:
Maŋŋá lea bohciidan gažaldat lea go FO-stivrra mearrádus seammá go Sámedikki mearrádus, vai ii.
Ii NSR organisašuvdna, ii ge NSR sámediggejoavku lea áigumin meannudit buot áššiid maid FO-stivra lea meannudan. Erenoamážit danne go FO lea eana/vuoigatvuođa-hálddašeaddji ja Sámediggi ja Fylkkasuohkanat gis almmolaš eiseválddit. Danne fertejit bealit árvvus atnit ásahusaid iešguđet rollaid dán dilis. FO bargobáikki mearrádus lea dattege miellagiddevaš Sámediggái go juo gearddi Sámediggi lea nu čielgasit rávven dán áššis.
NSR Riikkastivra ja NSR parlamentáralaš jođihangoddi leat danne mearridan buktit cealkámuša áššái ja čilget orru go FO mearrádus leamen eará go Sámedikki, ja NSR ja Sámedikki ovttasbargoguimmiid mearrádus.
Mearrádus:
NSR lea ilus go Finnmárkkuopmodaga stivra bidjá iežas barggu vuođđun ahte Finnmárkkuopmodaga vuođđudeapmi lea ođđa hálddašanvuogádaga ásaheapmi, mii váldá badjelasas Finnmárkku eatnamiid ja čáziid hálddašeami. NSR atná diehttelas áššin ahte FO stivra bargá dan vuođul ahte doaibma ii galggá leat njuolgut Statsskog doaimma joatkka.
NSR lea maid duhtavaš go FO stivra prinsihppan lea mearridan Porsaŋggu leat Finnmárkkuopmodaga váldohálddahusbáikin ja álggahan proseassa čađahit dán mearrádusa.
NSR luohttá olláshit Sámedikki nammadan stivralahtuide FOs, ja ahte sii leat áigumin stivrras bargat vai Sámediggi ráva bidjat Porsáŋggu váldohálddahusbáikin čađahuvvo ollásit.
Sámediggi lea maid rávven FO stivrra ahte berrejit álggahit proeassa gávdnat organisašuvdnamodealla mii livččii buoremus Finnmárkui. Dán proseassa lea FO dál álggahan.
NSR diehtá ahte sámi bealis leat soapmásat beahtahallan go buot virggit eai dakkaviđe ásahuvvo Porsáŋgui. NSR gal oaivvilda ahte FO stivra ferte beassat bargat ráfis ja ráfis gávdnat buoremus organiserema ja proseassa mas vuhtii váldet sihke bargiid vuoigatvuođaid ja doaimmahaga gealbodárbbu.
Finnmárkkulága §§ 49 ja 11 oktasaš áddejupmi lea dehálaš eaktu go galgá čielggadit makkár vuoigatvuođat Statskog Finnmark bargiin lea. NSR bivdá Sámedikki ovttasráđiid Finnmárkku fylkkasuohkaniin ja Justislávdegottiin čielggadit eahpesihkárvuođa mii dáidá leat dáid láhkaparagráfain.
Go lea sáhka gealbodárbbus, de NSR muittuha ahte jos galgá lága ulbmila ollášuhttit ja hálddašit eatamiid "earenoamážit sámi kultuvrii, boazodollui, meahcásteapmái, ealáhusdoaimmaheapmái ja servodateallimii vuođusin (lága § 1), de ferte bargiid gelbbolašvuohta maid leat dakkár.
Go Finnmárkkuopmodat dasto lea ođđa eanahálddašeaddji, de leat buorit ákkat Porsáŋggu váldohálddahusas almmuhit ja virgádit buot virggiid mat šattaše guoros vai huksejuvvu nanus gealbobiras mas lága ulbmilparagráfa lea bures vuhtiiváldojuvvon.
NSR mielas dasto FO stivrra mearrádus ii leat Sámedikki dahje ovttasbargoguimmiid mearrádusa vuostá.
NSR dasto maid oaivvilda ahte sámi vuoigatvuođadáistaleamis leat meahcásteami ja meahccegeavaheami njuolggadusat, maid Sámediggi dál lea ráhkadeamen, hui dehálaččat ja sámi beroštumit berrejit dál bidjat daidda deattu.
Dearvvuođaiguin / Med vennlig hilsen
Martin Urheim
NSR jođiheaddji/leder
+47 995 06 195
Kommenter denne artikkelen