Čállán: John Harald Skum,

NSR 1. evttohas sámediggeválggaide Álttá/Fálesnuori válgabiires

Álttá sátnejođiheaddji Geir Ove Bakken cealká Altapostenis 17/8 2005 manne su mielas berre boahtit eará eanetlohku Sámedikkis, ja dan áiggošin kommenteret.

Álggos áiggun dadjat ahte NSR lea stivren Sámedikki dan rájes go Sámediggi ásahuvvui 1989. Min barggus leamaš buorre kvalitehta, ja dan sáhttá oaidnit das maid mii leat olahan eanas servodatsurggiin ja eanas báikegottiin, maiddái Álttá sátnejođiheaddji iežas suohkanis. Mii leat ovddidan ovttadássásašvuođa, solidaritehta ja ráfalašvuođa olbmuid ja álbmogiid gaskkas. Mii leat báikkálaš servviideamet bokte máŋggalágan sámi kulturdoaimmaid ja fálaldagaid lágidan. Bakkena čuoččuhus ahte mis váilu duohta vuođđu ii doala deaivasa.

Eat leat čadnon bellodagaide

Bakken čuoččuha váttisvuohtan go NSRs ii leat rabas ja njuolga gaskavuohta politihkalaš bellodagaide Stuoradikkis ja ráđđehusas, ja ahte danne roahkkasit áššiide eat ge bargga ulbmilaččat. Mun bealistan čuoččuhan hui burrin go mii eat leat čadnon makkárge politihkalaš bellodahkii. Mii sáhttit váldit oktavuođa ja ságastallat buot bellodagaiguin geat sihtet minguin ságastit, eat ge leat čadnon dábálaš dáčča bellodatpolitihkkii. Mii eat dárbbaš ballat lojalitehtaváttisvuođain danne go eat dárbbaš ballat šaddamis sámi servodaga ja váldobellodaga gaskii. Aitto danne mii nagodit čalmmis buori sámepolitihka ja rievttes láhkai bargat máŋggalágan sámi servodaga ovddas.

Čalmmustit buori sámepolitihka

Máhttu orru váilumin go Bakken čuoččuha ahte NSR ii leat fievrridan sámi álbmogii ruđaid ealáhusdoaimmaide. Jos Bakken livččii čuvvon mielde maid Sámediggi bargá, de livččii diehtán ahte NSR diibmá mearridii viiddidit Sámi ovdánahttinfoandda doaibmaguovllu, ja nu besse ea.ea. Láhpi suohkan ja muhtun guovllut Muosát suohkanis Sámi ovdánahttinfoandd doaibmaguvlui. Dát dahkkui ealáhusdoaimmaid dihte. Sámediggi bidjá buohkaid geat orrot doaibmaguovllus seammá dássái. Bakken berrešii baicce muitalit ahte su bellodat ii fuollan Álttávuona siskkimus osiid mielde Sámi ovdánahttinguvlui, dalle go suohkan meannudii galgá go Álttá suohkan Sámi ovdánahttinfoandda doaibmaguvlui. Dan láhkai Fállejoka, Reaššvuonna ja Eibu manahedje vejolašvuođa ávkki atnit Sámedikki ealáhusruđain.

Okta ášši gal lea duohta maid Bakken čállá, namalassii ahte Sámediggi ja fylkkasuohkan leat ožžon olu fámu Finnmárkolága bokte. Mun čuoččuhan Finnmárkoláhka lea NSR ulbmilaš barggu boađus, danne go NSR lea bargan sámi vuoigatvuođaid bealde máŋgalot jagi.

Riddoálbmot luohttá Sámediggái

Ii lean vejolaš Bakkena čállosis lohkat ahte Sámediggi oažžu buoret kultur- ja ealáhuspolitihka jos Bargiidbellodat stivrešii Sámedikki. Dássážii mii leat gullan olu dan birra maid Bargiidbellodat oaivvilda NSR birra, muhto áibbas unnán dan birra makkár politihka Bargiidbellodat ieš áigu čađahit. Danne áiggun geavahit ovdamearkan Sámedikki guolástupolitihka, mii lea leamaš buorre NSR-politihkka. Mun jáhkán olbmot rittus, geat dárbbašit riddoguolásteami, luhttet eambbo Sámedikki guolástuspolitihkkii go ráđđehusa guolástuspolitihkkii go lea sáhká ovdamearkka dihte guolástusresurssaid juogadeamis ja hálddašeamis.

Illudahtti go jienaid lohku lassána

Loahpas áiggun dadjat ahte illudan go sámi jienastuslohku lea lassánan, ea.ea. min válgabiires. Dat čáhja ahte olbmot dorjot ja beroštit Sámedikkis. Ja go vel Álttá sátnejođiheaddji ge searvá sái válgagižžui, de čájeha dát ahte olbmot maiddái olggobealde sámi servodaga beroštit Sámedikkis. Dat lea áibbas buorre. Vaikko Bakken ii sáva dan, de mun goit sávan ahte NSR sáhttá joatkit kultuvrralaš huksenbargguid mainna mii leat bargan Sámedikki álggaheami rájes. Jáhkán jienasteaddjit beroštit makkár bohtosiid mii lea oláhan, eai ge beroš heajos govain maid min politihkalaš vuostálastit geahččalit ráhkadit mis. Lean vissis das ahte jos min válgabiire jienasteaddjit beroštit konkrehta bohtosiin, de sii jienastit NSR.