Hopp til innhold

Ringte reinministeren i morges

Krisen i reindrifta bekymrer sametingspresidenten, men fikk ikke svar da han ringte Lars Peder Brekk.

Egil Olli med telefon

Sametingspresident Egil Olli følger opp krisen i reindrifta.

Foto: Liv Inger Somby / NRK

– Jeg prøvde å ringe landbruksministeren i dag tidlig, men jeg fikk ikke svar, forklarte Olli da han i dag redegjorde for arbeidet sametingsrådet har gjort siden siste plenumssamling på Sametinget.

Olli viste spesielt til nyheten om at reineierne ikke får slaktet dyr etter jul. I går fortalte sjefen for Norges største reinslakteri, Thor Aage Pedersen at han verken har kapital eller lagerplass til flere rein .

– Vi jobber videre med denne saken, sa Olli.

– Verdens ende

For reineier Mathis Nilsen Eira er stansen i reinslaktingen økonomisk katastrofe. Han representerer Norske Samers Riksforbund (NSR) på Sametinget.

Mathis Nilsen Eira

NSR-representant Mathis Nilsen Eira.

Foto: NSR

– Personlig taper jeg 150.000 kroner fordi jeg ikke får levert til slakting før jul. Hele inntektsgrunnlaget mitt forsvinner, fortalte Eira til politikerkollegene på Sametinget.

Han fortalte også at reindriften har vært igjennom mange kriser, men alltid kommet seg opp. I dag var han ikke fullt så optimistisk.

– For meg virker det som skjer nå, som verdens ende, sa Eira.

Representanten ba sametingsrådet, næringen, organisasjonene og kjøttbransjen gå sammen om tiltak.

– Samtidig må problemet med det høye reintallet løses, sa Mathis Nilsen Eira.

– Varslet problem

Ap-representant Mariann Wollmann Magga som selv også er reindriftsutøver, sa at krisen i reindrifta kommer samtidig med en vanskelig markedssituasjon.

– Dette er egentlig et varslet problem som ikke har oppstått helt nylig, men det er nå det er akutt. Årsaken til dette er reintallstilpasningen i forhold til fastsettingen av reintallet, sa hun.

Hun hevdet at markedssituasjonen var svært uoversiktelig i dag.

– Nå er det viktig med friske penger slik at man kan sette inn tiltak for næringen for å unngå en total kollaps, sa Wollmann Magga.

Landbruksminister Lars Peder Brekk har i dag møtt representanter fra Mattilsynet. Han er blitt orientert om situasjonen på Finnnmarksvidda.

Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK