Hopp til innhold

Roser regjeringens avgiftsforslag

– Regjeringen fortjener ros når de vil innføre urfolksavgift. Men dette må ikke bety at Sametinget nektes rett til å si nei til mineralutvinning, sier Randi Skum, parlamentarisk leder i NSR.

Randi Skum
Foto: Eilif Aslaksen / NRK

–  Regjeringens forslag om urfolksavgift, er nøyaktig det samme som Norske Samers Riksforbund (NSR) har kjempet for i flere år, mener Skum.

Godtar ikke kompromiss

Men hun er overrasket over at støtten kommer allerede før regjeringen har lagt fram sin endelige innstilling til Stortinget.

Skum viser til splittelsen innad i Arbeiderpariet om forslaget. Når regjeringen likevel vil innføre urfolksavgift, så frykter hun at dette er en kompromissløsning.

– Men NSR kan på ingen måte godta at urfolksavgift skal oppfattes som en kompensasjon for at Sametinget ikke får innfridd sitt krav om nektingsrett ved mineralutvinning i samiske områder, sier Skum.

Vil ha "både og"

Hun mener at både urfolksavgift og nektingsrett, er forankret i ILO-konvensjon nr. 169 om urfolksrettigheter.

– Derfor må Sametinget få "både og". Dette er et absolutt krav som vi ikke vil vike en millimeter fra, slår Skum fast.

– Nektingsrett er nødvendig fordi arealinngrepene kan medføre vesentlige skader for det materielle kulturgrunnlaget. Og når Sametinget sier ja, så må det følge med en erstatning i form av urfolksavgift.

Vil ikke dele

Skum vil på nåværende tidspunkt ikke si noe om hva pengene eventuelt skal brukes til.

– Nei, det er altfor tidlig å ha noen mening om det. Men ingen andre enn Sametinget skal kunne få forvalte disse pengene, sier Skum.

Korte nyheter

  • Ođđa sámediggeválggaid ferte lágidit maŋimustá geassit

    Sámedikki ságadoalli Pirita Näkkäläjärvi ii sáhte vel dadjat, maid ođđa válggaid lágideapmi johtilis áigetávvaliin mearkkaša, dieđiha Yle Sápmi.

    Alimus hálddahusriekti (AHR) dagai historjjálaš mearrádusa, go mearridii vuosttaš geardde, ahte Suoma sámediggeválggaid galgá lágidit ođđasit.

    Ođđa válggaid galggašii sámediggelága mielde lágidit guovtte olles mánu geažes das, go válggaid gomiheames lea mearriduvvon.

    AHR presideanta Kari Kuusiniemi dulkojumi mielde ođđa válggaid galgá lágidit geassemánu loahpa rádjai.

    Pirita Näkkäläjärvi
    Foto: Ođđasat / Yle Sápmi
  • Eai beasa gieldda gohčodit Pajalan kunta

    Ruoŧa ráđđehus hilgu Pajala gieldda ohcamuša geavahit meänkieli nama «Pajalan kunta» gieldda bálddalas namman, čállá Fria Tider áviisa.

    Ráđđehus mieđiha, ahte lea vuogas čalmmustahttit veahádagaid ja nannet veahádatgielaid.

    Almmatge deattuha ráđđehus, ahte ii ovttage gielddas Ruoŧas leat eambbogo okta almmolaš namma. Sii livčče spiehkastan dás jus livčče dohkkehan ohcamuša.

    Fertešii lágaid rievdadit jus galggašii sáhttit gielddaide dohkkehit eambbogo ovtta nama.

    Meänkieli
    Foto: Svenske Tornedalingers Riksforbund – Tornionlaaksolaiset
  • Gielddaluohti bohciidahttá digáštallama

    Gáivuona gielddastivra evttoha dohkkehit sierra luođi gielddaluohtin. Dát ii oro buohkaid mielas nu buorre jurdda, go sin oaivila mielde ii leat Gáivuonas iežas juoiganárbevierru.

    – Mun in leat luođi vuostá. Luohti lea juoga mii gulai ja ain gullá boazodoalliide ja sámiide geain dát lea oassi iežaset kultuvrras, čilge gáivuotnalaš Levin Mikkelsen.

    Guovddášbellodaga gielddastivrraáirras Svein Oddvar Leiros dat evttohii, ahte Gáivuonas galggašii leat gielddaluohti. Son ii leat ovttaoaivilis Levin Mikkelsen čilgehusain.

    Guovddášbellodaga gielddastivrraáirras Svein Oddvar Leiros dat evttohii, ahte Gáivuonas galggašii leat gielddaluohti. Son ii leat ovttaoaivilis Levin Mikkelsen čilgehusain.

    – Min gielddas lei dáruiduhttin dievaslaš. Dákkár oaivilat gullet dan áigái. Su suokkardallan čájeha, ahte Gáivuonas juigojuvvui. Nu ahte ii leat duohta ahte Gáivuonas ii leat juigojuvvon, lohká Leiros.

    Herman Rundberg ja su joavku Manne dat leat ráhkadan dán luođi.

    – Luođi mihttomearri ii lean suhttadit olbmuid, muhto digáštallan lea bures boahtin, árvala Rundberg.

    Gáivuona gielddastivra ávžžuha sidjiide ovddidit máhcahemiid gielddaluođi birra. Áigemearri lea dán mánu maŋimuš beaivve.